Odkrycie penicyliny w 1928 roku przez Sir Alexandra Fleminga było przełomem w medycynie XX wieku. Dzięki wprowadzeniu antybiotykoterapii odsetek zgonów z powodu zakażeń w krajach rozwiniętych zmniejszył się. Od 1928 roku opracowani ponad 100 antybiotyków, na lata 1040 - 60 przypadła niekwestionowana złota era antybiotyków naturalnych, należących do ponad 20 różnych rodzin związków chemicznych. Jednak już w latach 60. XX wieku ograniczono poszukiwanie nowych leków przeciwdrobnoustrojowych. raport WHO z 2017 roku uwidacznia zupełny brak innowacyjnych leków przeciwbakteryjnych.
Z drugiej strony niewłaściwe stosowanie antybiotyków, a zwłaszcza ich nadużywanie przyspiesza powstawanie oporności, co w efekcie sprawia, że antybiotyk szybko staje się nieskuteczny. Biorąc pod uwagę brak nowych antybiotyków i niewielką szansę na ich rychłe pojawienie się, jedyną rozsądną drogą jest przeciwdziałanie rozwojowi oporności na obecne antybiotyki.
Już dzisiaj ok. 700.000 pacjentów na świecie rocznie umiera wskutek infekcji bakteryjnych, wywołanych przez szczepy oporne na powszechnie stosowane antybiotyki z czego 230.000 przypadków spowodowanych jest gruźlicą lekooporną (...).
Prosimy Pana Ministra o podjęcie kroków w celu przeprowadzenia kampanii uzmysławiającej zarówno środowiskom medycznym, farmaceutycznym jak i pacjentom powagę sytuacji. Kampania powinna poprawić obecną sytuację i dążyć do powszechnego zrozumienia, że leczenie objawowe, szczególnie w infekcjach wirusowych np. dróg oddechowych, nie jest zaniechaniem właściwego leczenia, lecz właśnie prawidłowym postępowaniem lekarza. Konieczne jest promowanie (kampania publiczna, social media) prawidłowych praktyk przepisywania antybiotyków (kształcenie ustawiczne lekarzy) i wspieranie przestrzegania zaleconych terapii (compliance pacjentów), jak też powszechna edukacja w kontekście potrzeby stosowania antybiotyków lub jej braku (infekcje bakteryjne vs. wirusowe).
Licząc na zrozumienie Pana Ministra dla tego coraz istotniejszego problemu, ze swojej strony deklaruję pełną gotowość Polskiego Towarzystwa Zdrowia Publicznego jak i autorów niniejszego apelu oraz środowisk przez nie reprezentowanych do współpracy i podjęcia wskazanych przez Pana działań dążących do odwrócenia niebezpiecznego trendu lawinowego narastania antybiotykooporności, w tym oporności wielolekowej.
prof. dr hab. Andrzej M. Fal - Prezes Polskiego Towarzystwa Zdrowia Publicznego
dr hab. Artur Antoniewicz - Kierownik Oddziału Urologii i Onkologii Urologicznej, Międzyleski Szpital Specjalistyczny w Warszawie
dr hab. Ernest Kuchar - Kierownik Kliniki Pediatrii z Oddziałem Obserwacyjnym, Warszawski Uniwersytet Medyczny
dr Jacek Krajewski - Prezes Zarządu Federacji Porozumienie Zielonogórskie
dr Małgorzata Zaremba - Zakład Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej, Warszawski Uniwersytet Medyczny