PTZP opublikowało raport dotyczący palenia papierosów, picia alkoholu i narastającej otyłości wśród dzieci i młodzieży w Polsce. Eksperci alarmują, że wiek inicjacji nikotynowej i alkoholowej wciąż się obniża, a nadwaga i otyłość dotykają już co trzeciego dziecka. Autorzy raportu wskazują na brak spójnej strategii profilaktycznej oraz niewystarczającą edukację zdrowotną w szkołach. Dokument zawiera również rekomendacje zmian systemowych – od reformy podatków po wzmocnienie działań środowiskowych i rodzinnych w profilaktyce zdrowia młodych pokoleń.
Raport „Palenie papierosów, picie alkoholu i otyłość wśród dzieci i młodzieży – stan obecny i rekomendacje” opracowany pod redakcją prof. Andrzeja M. Fala wskazuje, że Polska stoi w obliczu poważnego kryzysu zdrowia publicznego w najmłodszych grupach wiekowych. Eksperci podkreślają, że bez systemowych działań zapobiegawczych konsekwencje zdrowotne i ekonomiczne będą dramatyczne.
Wśród najważniejszych rekomendacji raportu znalazły się:
1. Wzmocnienie edukacji zdrowotnej
– Wprowadzenie obowiązkowej, kompleksowej edukacji zdrowotnej w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych.
– Budowanie świadomości rodziców na temat skutków palenia, spożywania alkoholu i niewłaściwego żywienia.
– Kształcenie nauczycieli w zakresie prowadzenia działań profilaktycznych.
2. Reforma systemu podatkowego i ograniczenie dostępności
– Zrównanie akcyzy na wszystkie napoje alkoholowe według zawartości alkoholu etylowego.
– Uszczelnienie „podatku cukrowego” i objęcie nim wszystkich napojów wysokosłodzonych.
– Licencjonowanie punktów sprzedaży wyrobów tytoniowych i ograniczenie ich liczby, szczególnie w otoczeniu szkół.
– Egzekwowanie zakazu sprzedaży papierosów, e-papierosów i alkoholu osobom niepełnoletnim.
3. Skuteczna profilaktyka i promocja zdrowia
– Opracowanie ogólnopolskiego, spójnego systemu profilaktyki chorób niezakaźnych (NCD).
– Rozszerzenie programów promujących aktywność fizyczną i zdrowe żywienie w szkołach.
– Wsparcie rodzin w tworzeniu prozdrowotnych wzorców zachowań.
4. Egzekwowanie prawa i walka z marketingiem produktów szkodliwych
– Całkowity zakaz reklamy alkoholu i wyrobów nikotynowych, w tym e-papierosów.
– Ograniczenie ekspozycji tych produktów w przestrzeni publicznej.
– Wprowadzenie opłat środowiskowych za odpady po produktach nikotynowych (m.in. jednorazowe e-papierosy).
5. Integracja działań resortów zdrowia, edukacji i finansów
– Powołanie międzyresortowego zespołu ds. profilaktyki zdrowia dzieci i młodzieży.
– Stały monitoring efektów wdrażanych programów oraz raportowanie ich skuteczności.
Raport podkreśla, że skuteczna walka z paleniem, alkoholem i otyłością wymaga spójnej strategii obejmującej działania szkolne, rodzinne, fiskalne i legislacyjne. Eksperci ostrzegają, że każde opóźnienie w realizacji tych działań będzie skutkowało dalszym wzrostem zachorowań na choroby niezakaźne w dorosłej populacji.
